‘Quiet Light’
Jac Bisschops
[de Veertigdagentijd en Pasen]
Domkerk te Utrecht 2014
l.: Tremble (L’heure Bleue) r.: Tra (Homage to Basho)
Spiritualiteit ligt ten grondslag aan de geometrisch-abstracte beeldtaal waarin Jac Bisschops (1952) zich uitdrukt. Uitgewogen vorm en kleur. Spaarzaam zijn de middelen die met grote concentratie worden toegepast. Tempera wordt zorgvuldig in dunne lagen over elkaar opgebracht, totdat intuïtief de juiste intensiteit van de kleuren en combinatie daarvan bereikt wordt. Daarnaast wordt dikwijls flinterdun bladgoud opgelegd. De uitgebalanceerde composities stralen rust uit, terwijl het subtiele samenspel van vlakken kleur en glanzend goud de aandacht blijft boeien. Het telkens veranderende licht dat door de hoge ramen deze kerkruimte binnenvalt, laat het goud opgloeien en de kleuren daarin weerkaatsen. Meditatief uitnodigende kunst.
‘Quiet Light’ (Sereen Licht), de titel van deze tentoonstelling, verwijst naar de helende werking van stilte en rust. De werken die in de Domkerk worden geëxposeerd, passen daarom in deze speciale periode van het kerkelijk jaar. De Veertigdagentijd, de periode voor Pasen, is een tijd van inkeer en bezinning, die uitmondt in de viering dat het leven overwint: Pasen! Een deel van de werken is zelfs speciaal met het oog hierop ontstaan.
l.: Silentium (Homage to Arvo Pärt) r: See (Homage to Andrei Tarkovski)
See (Homage to Andrei Tarkovski)
Via Crucis (Kruisweg)
In het tweede deel van de kooromgang is de uit vijftien staties bestaande Via Crucis (Kruisweg) opgesteld. Een traditionele kruisweg volgt een vast stramien. Verhalende scènes vol dramatiek tonen de lijdensweg van Christus in veertien staties: vanaf de veroordeling van Pilatus tot aan de graflegging. In de Via Crucis wordt van dit concept afgeweken. Realistische verbeelding heeft plaats gemaakt voor een geometrisch-abstracte beeldtaal, waarbij in het totaal gebruik is gemaakt van de kleuren blauw en bruin, van de niet-kleuren zwart en wit en van goud. Ultramarijn-blauw staat symbool voor onpeilbare diepte, het oneindige. Oker-bruin voor het aardse, het vergankelijke. Zwart voor duisternis, vernietiging, rouw en dood. Titanium-wit voor zuiverheid, openbaring, het immateriële. Goud voor het goddelijk licht. Een combinatie van telkens twee elementen daarvan vormt de basis voor elk van de vijftien verschillende composities uit de reeks. Aan het gebruikelijke aantal van veertien staties, waaruit een kruisweg traditioneel bestaat, is een essentiële statie toegevoegd: ‘de opstanding’.
Via Crucis (Kruisweg)
Resurrection (Opstanding)
Boven het hoogkoor en direct onder het triforium bevindt zich nog een werk dat verwijst naar Pasen. De kunstenaar raakte geïntrigeerd door het zwarte kader dat hier op de wand is geschilderd. Welk praktische doel zou het hebben gediend? Of heeft het een symbolische betekenis? Niemand weet precies waarom het daar eeuwen geleden is aangebracht. Het lege veld binnen de omkadering bood evenwel een prachtige gelegenheid om er ter plekke een kunstwerk te realiseren.
Resurrection (Opstanding) toont drie korenaren in het midden. Erboven zowel als daaronder zweeft een zacht glanzende gouden schijf als opgloeiend licht. Een uitspraak van Jezus komt in gedachten: “..als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft draagt hij veel vrucht”. Het totale beeld is te beschouwen als een visuele reflectie op het nieuwe begin van Pasen.
Resurrection (Opstanding)
Resurrection (Opstanding)
v.l.n.r.: Inner V – Inner III – Silentium II (Homage to Josquin des Prez) – See (Homage to Jimi Hendrix)
See (Homage to Jimi Hendrix)
v.l.n.r.: Hope – Resonance of calm – Transcend
Threshold
l.: Silentium (Homage to Arvo Pärt) r: See (Homage to Andrei Tarkovski)
Organisatie: Tentoonstellingscommissie Domkerk, samenstelling tentoonstelling en tekst: drs. Liesbeth de Jong
‘Quiet Light’ [de Veertigdagentijd en Pasen] in de Domkerk te Utrecht: 5 maart t/m 27 april 2014.
Zaterdag 15 maart 14.30 uur: Rondleiding tentoonstelling door kunstenaar Jac Bisschops. 15.30 uur Concert: ‘Via Crucis’ van Franz Liszt en ‘The seven last words’ van Daan Manneke. Koor van de Domcantorij o.l.v. Remco de Graas.
Domkerk Utrecht
.
.
.
.